Ο Πούτιν παίζει το μεγάλο του χαρτί: Το ρούβλι και το φυσικό αέριο

03/31/2022

2825

Για τον Βλαντιμιρ Πούτιν οι κυρώσεις της Δύσης για την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία ισοδυναμούν με οικονομικό πόλεμο. Και σ’ αυτό τον πόλεμο ο ρώσος πρόεδρος δείχνει έτοιμος να παίξει πλέον το μεγάλο του χαρτί – εκείνο του φυσικού αερίου της Gazprom, από το οποίο εξακολουθεί να έχει καταλυτική εξάρτηση η Ευρώπη.

Η πρώτη πράξη στο σκληρό πόκερ του ρώσου προέδρου ήταν το «τελεσίγραφο» που έστειλε στην Δύση απαιτώντας όλες οι πληρωμές για τις προμήθειες ρωσικού φυσικού αερίου να γίνονται σε ρούβλια από τις 31 Μαρτίου και μετά. Σήμερα το Κρεμλίνο διαμήνυσε πως η απαίτηση για πληρωμές σε ρούβλια δεν θα έχει άμεση εφαρμογή και παρέπεμψε στην αυριανή μέρα για τις τελικές ανακοινώσεις. Ταυτόχρονα, πηγές της ρωσικής Δούμα ανέφεραν πως η απαίτηση για πληρωμές σε ρούβλια δεν θα αφορά μόνον το φυσικό αέριο – θα επεκταθεί και στα υπόλοιπα βασικά εμπορεύματα, συπεριλαμβανομένου του πετρελαίου, των σιτηρών, των λιπασμάτων, του άνθρακα και των μετάλλων.

Από τα μηνύματα αυτά είναι προφανές πως ο Πούτιν χρησιμοποιεί το φυσικό αέριο και τις πληρωμές σε ρούβλι ως σκληρό διαπραγματευτικό χαρτί, «παγώνοντας» ταυτόχρονα τις προσδοκίες για άμεση κατάπαυση πυρός στην Ουκρανία. Εν ολίγοις, διαμηνύει πως εάν η Ρωσία δεν πάρει εκείνο που θέλει τόσο στο πολεμικό μέτωπο όσο και στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, η Ευρώπη θα πληρώσει ακόμη πιο ακριβό τίμημα στον οικονομικό πόλεμο.

Είναι επίσης προφανές πως η Δύση δεν πρόκειται να αποδεχθεί την απαίτηση για πληρωμές σε ρούβλια, διότι κάτι τέτοιο θα σήμαινε στην πράξη ακύρωση των κυρώσεων κατά της Μόσχας. Και, όπως επισημαίνουν οι αναλυτές του Reuters, εάν δεν υπάρξει κάποια άμεση θετική μεταβολή στο μέτωπο της Ουκρανίας, αυτό σημαίνει πως το επόμενο βήμα του Πούτιν – στον χρόνο που εκείνος θα κρίνει ότι τον συμφέρει – θα είναι η διακοπή των πωλήσεων και των ροών φυσικού αερίου προς τις «μη φιλικές» ευρωπαϊκές χώρες.

Το πρόβλημα για την Ευρώπη είναι πως αυτή η απειλή την βρίσκει στην χειρότερη φάση της ενεργειακής κρίσης. Μπορεί η Γερμανία να ανακοίνωσε ήδη την εφαρμογή σχεδίου έκτακτης ανάγκης για την ενεργειακή επάρκεια, μπορεί επίσης η Ολλανδία να κάλεσε τους πολίτες να περιορίσουν την κατανάλωση ενέργειας – αυτού του τύπου τα μέτρα όμως μοιάζουν με σταγόνα στον ωκεανό στην περίπτωση που διακοπούν οι ρωσικές ροές αερίου.

Σύμφωνα με την Deutsche Bank ένα τέτοιο σενάριο θα οδηγήσει σε βουτιά 9% την βιομηχανική παραγωγή της Γερμανίας, σύμφωνο με την «επιτροπή σοφών» της γερμανικής κυβέρνησης ήδη το πλήγμα της ενεργειακής κρίσης στο ΑΕΠ της μεγαλύτερης οικονομίας της ευρωζώνης είναι βαρύ με τον εκτιμώμενο ρυθμό ανάπτυξης για φέτος να περιορίζεται μόλις στο 1,8%, και σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία τα επίπεδα πληρότητας των ευρωπαϊκών ταμιευτήρων φυσικού αερίου αυτή την στιγμή βρίσκονται μόλις στο 26%.

Το ακόμη χειρότερο για την Ευρώπη είναι πως η απειλή του ενεργειακού μπλακ άουτ έρχεται την ώρα που πληρώνει πιο ακριβά από ποτέ τις τιμές του ρεύματος και του αερίου: Σύμφωνα με το Bloomberg ο Μάρτιος ήταν ο μήνας με τις ακριβότερες στα χρονικά τιμές ενέργειας για την Ευρώπη.

Σήμερα, μετά την ανακοίνωση του σχεδίου εκτάκτου ανάγκης από το Βερολίνο, η τιμή των futures του γερμανικού φυσικού αερίου εκτινάχθηκε στα 185 ευρώ ανά MWh και σε ρεκόρ τριών εβδομάδων. Η μέση χονδρική τιμή του ρεύματος του Μαρτίου επίσης στις περισσότερες χώρες της Ε.Ε. ήταν η υψηλότερη όλων των εποχών κυρίως λόγω του ακριβού αερίου, το οποίο βάσει των ευρωπαϊκών κανόνων, καθορίζει και τις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας.

Η υψηλότερη μέση τιμή χονδρικής του ρεύματος καταγράφηκε στην Ιταλία στα 303,8 ευρώ ανά MWh, με δεύτερη την Βρετανία και τρίτη την Γαλλία, ενώ στην Γερμανία τα futures του Ιουνίου διαπραγματεύονται πάνω από τα 270 ευρώ – γεγονός, που δείχνει ότι οι ανατιμήσεις στην λιανική θα είναι ακόμη πιο εκρηκτικές τους επόμενους μήνες.

Μαρίνα Αλεξανδρή tvxs

Ακολουθήστε μας στο Google News με ένα “κλίκ εδώ”