Άρης Σπουρδαλάκης: Στην Κολομβία του Gustavo Petro και του Pacto Historico (Πώς να κάνετε την ελπίδα επίκαιρη ξανά)

By
independentnews
-
0
2447
Η Κολομβία συνήθως γίνεται σημείο αναφοράς στο ελληνικό πολιτικό γίγνεσθαι με ιδιαίτερα αρνητικούς (ενίοτε και ανοιχτά ρατσιστικούς) όρους με αναφορές στη μαφία, την ακραία διαφθορά και την ανοιχτή πολιτική βία. Από αύριο, ελπίζω να αρχίσουμε να την αναφέρουμε ως ένα ακόμη παράδειγμα για το πώς η Αριστερά μπορεί να είναι νικηφόρα.
Στις 13 Μαρτίου είναι οι βουλευτικές εκλογές στην Κολομβία, με τις προεδρικές να έπονται λίγο μετά τον Μάη. Για πρώτη φορά, η αποκαλούμενοι από κάποιους αναλυτές “δεξιότερη χώρα της Λατινικής Αμερικής” ενδέχεται να εκλέξει ως πρώτο κόμμα τον εκλογικό συνασπισμό της Αριστεράς Pacto Historico (Ιστορική συμφωνία) η οποία συγκροτήθηκε για την υποστήριξη της υποψηφιότητας του Gustavo Petro για την προεδρία της Κολομβίας.

 

(Φωτό από πρόσφατη συγκέντρωση Pacto Historico στη Medellin)
Ο Petro, είναι πρώην αντάρτης της οργάνωσης Μ-19 στον Κολομβιανό εμφύλιο. Εμφύλιος ο οποίος, παρά τη σημαντική αλλά ελλειπή συνθήκη ειρήνης του 2016, συνεχίζεται με μειωμένη ένταση μέχρι και σήμερα μέσω δολοφονιών κυρίως αυτόχθονων ηγετών από ακροδεξιές παραστρατιωκές ομάδες. Ο Petro υπήρξε δήμαρχος της πρωτεύουσας Bogota και είναι τώρα γερουσιαστής. Κατά τη διάρκεια των θητειών του υποστήριξε τη δημιουργία δημόσιων υποδομών, που αποτελούν μεγάλο πρόβλημα για την Κολομβιανή κοινωνία, από τη διαχείριση των σκουπιδιών μέχρι και την υγειονομική περίθαλψη και τα μέσα μεταφοράς τα οποίο πέραν από τις ιδιωτικοποιήσεις, μαστίζονται και από έντονη διαφθορά και αδιαφάνεια όχι μόνο στη διαχείρηση των οικονομικών αλλά και στην ίδια την παροχή των υπηρεσιών τους.
Η Κολομβία μετά από μία παρατεταμένη περίοδο πολιτικής αστάθειας με ένοπλες συγκρούσεις μεταξύ παρακρατικών, ναρκωκαρτέλ και ανταρτών, εξέλεξε το 2002 τον Alvaro Uribe, ακροδεξιό πολιτικό ο οποίος με πρακτικές μηδενικής ανοχής κατάφερε να μειώσει πολύ την επιρροή των ανταρτών που ως τότε ήλεγχαν μεγάλα τμήματα της υπέθρου και του οδικού άξονα της χώρας. Αυτό φυσικά συνοδεύτηκε από έντονα φαινόμενα αδιάκριτης βίας, συνεργασίες με παραστρατιωκούς και ναρκέμπορες, αλλά και μιας σκληρής νεοφιλελεύθερης πολιτικής η οποία όχι απλώς βάθυνε τις ήδη πολύ σκληρές ανισότητες, αλλά δυσκόλεψε πολύ και την πρόσβαση της τεράστιας κοινωνικής πλειοψηφίας σε δημόσιες δομές υγείας και εκπαίδευσης. Ο διάδοχός του Juan Manuel Santos που ήρθε στην εξουσία το 2010, παρότι συνέχισε παρόμοια οικονομική πολιτική, κατάφερε να διαπραγματευτεί μια ειρηνευτική συνθήκη με το κύριο εναπομείναν τμήμα των ανταρτών FARC συνθήκη στη ν οποία αντιτέθηκε έντονα ο μέχρι τότε στενός του σύμμαχος Uribe. Η συμφωνία ηττήθηκε οριακά σε δημοψήφισμα το 2016, κατάφερε όμως να βάλει το σπόρο ενός μεγάλου κινήματος ειρήνης με συμμετοχή μιας πλατιάς κοινωνικής συμμαχίας με έντονη συμμετοχή της αριστεράς, η οποία κατάφερε εν τέλει να ηγεμονεύσει, παρότι η ίδια η συμφωνία ήταν αρχικά σύλληψη της κυβερνώσας δεξιάς/κεντροδεξιάς.
Το 2018, ο Petro κατάφερε να περάσει στον δεύτερο γύρο, χάνοντας από τον εκλεκτό του Uribe Ivan Duque, πολέμιο της συνθήκης ειρήνης η οποία ως σήμερα έχει εφαρμοστεί λειψά, τόσο λόγο της ήττας που υπέστη στο δημοψήφισμα του 2016 όσο και λόγω της αδυναμίας/έλλειψης βούλησης των κυβερνήσεων να προστατέψουν τις κοινότητες οι οποίες έμειναν ευάλωτες μετά την παράδοση των όπλων από τη FARC.
Πιο πρόσφατα, η Αριστερά και ο Petro ηγήθηκαν ενός τεράστιου λαικού κινήματος εν μέσω κρίσης Covid το οποίο κατάφερε μετά από πολύ μεγάλες (και συχνά αιματηρές) κινητοποιήσεις να ματαιώσει τα σχέδια της κυβέρνησης Duque για την αύξηση των έμμεσων φόρων σε όλα τα είδη πρώτης ανάγκης, αλλά και να αναδείξουν τις τεράστιες αδυναμίες του νεοφιλελεύθερου μοντέλου διακυβέρνησης που κυριαρχεί για δεκαετίες στη χώρα.
Σήμερα, η Αριστερά του Pacto Historico έχει συγκρότηση μια πλατειά συμμαχία, απευθυνόμενη σε πολίτες από διαφορετικές πολιτικές αφετηρίες από πρώην συντηρητικούς του Partido de la U και κεντρώους των Liberales και Allianza Verte (πρασίνων) μέχρι την παραδοσιακή κοινοβουλευτική και εξωκοινοβουλευτική Κολομβιανή Αριστερά. Οι τεράστιες συγκεντρώσεις, δημοσκοπική υπεροχή αλλά και σύνδεση με τα τοπικά κινήματα έχουν έντονο “άρωμα ΣΥΡΙΖΑ ’12” καθώς πέρα από την αισιοδοξία και την δυναμική των αιτημάτων για κοινωνική δικαιοσύνη, αξιοπρέπεια και σημαντική αναβάθμιση των δημόσιων δομών, έχουν και έντονα το στίγμα του “εκτός κάδρου” καταφέρνοντας να απευθυνθούν σε πλατιά κοινωνικά στρώματα αποφεύγοντας την τοξική σύμπλευση με φθαρμένα πρόσωπα του παλιού πολιτικού κατεστημένου.

Αντί ψευτοδιδακτικής κατακλείδας (άλλωστε τα πολιτικά συμπεράσματα είναι προφανή για οποιαδήποτε καλοπροαίρετη οπτική), θα προτιμήσω απλά να επισημάνω πώς όσο δύσκολα και να φαίνονται τα πράγματα, οι κοινωνικοί αγώνες, η πίστη σε ένα ρεαλιστικό πρόγραμμα δίκαιης οικονομικής πολιτικής και η φρεσκάδα που φέρνουν στην πολιτική η μεγάλη και ενεργώς συμμετοχή των νέων ανθρώπων μπορούν να κερδίζουν ακόμα και στη χώρα που έχει είναι (αδίκως) σύμβολο της διαπλοκής και της σκληροπυρηνικής δεξιάς. Pacto Historico λοιπόν αύριο πρώτο κόμμα, με το βλέμμα στην συνολική ανατροπή το Μάη με την εκλογή -για πρώτη φορά τον 21ο αιώνα-ενός Αριστερού προέδρου σε άλλη μια χώρα της Λατινικής Αμερικής.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here